CO DZIEJE SIĘ Z ZĘBAMI PODCZAS CAŁEGO ŻYCIA ?
Wyżynają się, intensywnie pracują, sprawiają, że szeroko się uśmiechamy lub przeciwnie, są źródłem problemów i bólu.
Na pewno starzeją się razem z nami. Starzenie zębów jest procesem fizjologicznym , który przejawia się między innymi ich starciem. Jest to proces powolny, często nie zauważany.
Niestety coraz częściej zdarza się, ze u osób młodych zęby są nadmiernie starte. Nie jest to tylko „defekt” estetyczny, ale może być objawem bruksizmu.
CO TO JEST TEN BRUKSIZM?
Bruksizm to dzienna lub nocna aktywność obejmująca zaciskanie, zgrzytanie i ścieranie zębów.
W DZIEŃ
W ciągu dnia zęby kontaktują ze sobą mniej niż 20 minut. Głównie podczas żucia i połykania.
Niektórzy utrzymują zęby przeciwstawne w ciągłym kontakcie, niejednokrotnie dociskając je do siebie. Np. w trakcie jazdy samochodem, podczas koncentracji, podnoszenia ciężarów, grania na instrumentach, napięcia emocjonalnego czy stresu. Jest to działanie podświadome i nie zdajemy sobie z niego sprawy dopóki się nad tym nie zastanowimy.
W NOCY
Zgrzytanie i zaciskanie zębów podczas snu jest zupełnie nieświadome. Niszczące siły, które wtedy działają są bardzo duże, kilkukrotnie wyższe niż wyzwalane podczas normalnej funkcji zębów. Po jakimś czasie dochodzi do przeciążenia mięśni i stawów, czego objawem oprócz starcia może być ból.
JEŚLI CIERPISZ NA BRUKSIZM TO MOZESZ ODCZUWAĆ:
- bóle głowy ( kilkadziesiąt procent osób leczących się na migrenę, cierpi na bruksizm),
- bóle i napięcie mięśni żucia,
- ograniczoną ruchomość głowy,
- bóle ucha, szumy,
- napięcie mięśni karku,
- bóle okolicy stawu skroniowo-żuchwowego.
JEŚLI CIERPISZ NA BRUKSIZM TO W JAMIE USTNEJ:
- zęby ścierają się nadmiernie,
- powstają ubytki przyszyjkowe,
- zęby mogą ulegać rozchwianiu, złamaniom, wędrówkom,
- zęby mogą być nadwrażliwe na bodźce termiczne,
- uzupełnienia protetyczne mogą ulegać uszkodzeniom,
CZY TO POWAŻNA DOLEGLIWOŚĆ ?
Obecnie bruksizm traktuje się jak chorobę cywilizacyjną, obok nadciśnienia, cukrzycy itp.
Uznaje się, że emocje, stres mogą powodować wzmożone napięcie w mięśniach narządu żucia, co przejawia się ich aktywnością w nocy właśnie poprzez zgrzytanie i zaciskanie. Powstaje niekorzystna „pamięć mięśniowa”. Niekorzystne napięcie mięśniowe może się przenosić na niższe partie ciała powodując dolegliwości np .bóle karku, obręczy barkowej, a nawet stawów biodrowych, czy kolanowych. Podaje się również korelację pomiędzy bruksizmem a wadami postawy.
JAK RADZIĆ SOBIE Z BRUKSIZMEM ?
Bruksizm wymaga diagnostyki. Stawia się ją na podstawie wywiadu, objawów w jamie ustnej, badaniu mięśni oraz dzięki badaniu urządzeniem BRUXOFF Jest to przenośne, niewielkie urządzenie monitorujące aktywność mięśni odpowiedzialnych za zaciskanie właśnie w trakcie snu. Pacjent śpi z tym urządzeniem w domu, a następnie wynik badania jest poddawany analizie przez specjalne oprogramowanie. Otrzymany wynik pozwala określić nasilenie choroby o przewidzieć ewentualne problemy w przyszłości.
Badanie jest wykonywane w naszym gabinecie.
W przypadku dodatniego wyniku badania , często wykonuje się szyny relaksacyjne, które pacjent użytkuje w nocy, a które pozwalają na rozluźnienie mięśni i zmianę ich „pamięci mięśniowej” Często dopiero po uzyskaniu korzystniejszych warunków, można przystąpić do rekonstrukcji uzębienia. Często po wykonanej rekonstrukcji uzębienia pacjent musi nosić szynę, która chroni ją przed zniszczeniem
CO POMAGA ?
W „walce” z bruksizmem pomaga zmiana trybu i higieny życia. Stosowanie technik relaksacyjnych, unikanie stresu, złych emocji i pozytywne nastawienie do otoczenia.
Postęp cywilizacyjny, szybkie tempo życia , wszechobecny stres może prowadzić do nadmiernego napięcia mięśni przy utracie zdolności do ich rozluźnienia. Mogą pojawić się objawy wynikające z niedotlenienia mięśni- mrowienie, drętwienie czy przykurcze. Działanie stomatologa może przynieść ulgę poprzez rozluźnienie mięśni a także poprzez stworzenie warunków ( poprzez odbudowę zgryzu) do prawidłowego funkcjonowania całego układu mięśniowego i stawowego.
CO ZE STARTYMI ZĘBAMI?
Starte uzębienie wymaga rekonstrukcji, ale trzeba wziąć pod uwagę, że każda praca wykonana przez stomatologa u osoby z bruksizmem będzie narażona na zniszczenie tak jak własne zęby. Dlatego tak ważne jest przed rozpoczęciem odbudowy startego uzębienie właściwa diagnostyka, dobór odpowiednich materiałów i sposobów rekonstrukcji, a także zabezpieczenie potencjalnej pracy przed zniszczeniem. Ważne w takich przypadkach jest też to, aby wykonana odbudowa pozwalała „ustawić się” stawom w komfortowej pozycji.
Dlatego odbudowa w takiej sytuacji z reguły nie jest prosta i szybka.
Musi być wykonana przy pomocy artykulatora, który naśladuje stawy skroniowo-żuchwowe.
Na etapie planowania pracy, wykonuje się jej „prototyp”w artykulatorze, uwzględniając właściwe położenie szczęki i żuchwy indywidualnie dla każdego pacjenta. Dopiero po tym etapie przystępuje się do pracy w jamie ustnej.